ÜZÜM PESTİLİ
İşte size işyerinde güvenle tüketebileceğiniz lezzetli bir atıştırmalık. Tatlı krizlerinde başvuracağınız, misafire ikram edebileceğiniz, endüstriyel seçenekler yerine çocuğunuza yedireceğiniz, akşamları kuruyemişin yanında, hatta cevizi, fıstığı içine ‘dürüm ederek’ lezzetini katlayabileceğiniz, bir ziyarete giderken değerli bir hediye olarak paketleyebileceğiniz pestil. Binlerce yıldır, bu toprakların en lezzetli kış hazırlıklarından biridir.
Pekmezin başka bir formu olan pestil, pekmezin bütün faydalı içeriğiyle gerçek bir enerji, vitamin ve mineral deposudur. Özellikle soğuk kış aylarında yöre halkının en sevilen müttefiklerinden biridir.
Pekmezi yapılabilen her meyveden pestil de üretilebilir. Üretimi daha yaygın ve yoğun olduğundan genelde üzüm ve duttan pestil yapılır.
Pestil alırken, yaygın olarak kullanılan glikoz şurubu nedeniyle şeffaf ve parlak olanlardan uzak durmanızı tavsiye ederiz. Gerçek pestil pekmez gibi yoğun ve mattır. Ayrıca pestilin kolay kopmaması, üretilirken şırayı çoğaltmak için şeker ve su katıldığına işarettir. Gerçek pestil hemen kopar ve ağızda kolay dağılır.
Sitemizdeki pestiller tamamen geleneksel yöntemlerle organik sertifikalı üzümlerden üretilmiş olup, içinde çoğaltıcı, koruyucu, güzelleştirici herhangi bir katkı yoktur. Sadece üzüm şırası, nişasta ve un.
YAPILIŞI
Bağbozumuyla birlikte toplanan üzümler, yıkanıp saplarından ayıklanır. Bez çuvallara doldurulan üzümlerin üstüne temizlenmiş ve elenmiş pekmez toprağı serpilir. Taş havuzlarda, temiz çizmeler giyilerek ayakla ezilen üzümlerin şırası çıkarılır. Elde edilen şıra, pekmez yapımına özgü büyük bakır kazanlarla odun ateşinin üzerinde kaynamaya bırakılır. Üzerinde biriken kef alınarak bir iki taşım kaynatılan şıra, ateşin üzerinden indirilerek, içindeki meyve parçacıklarının ve tortuların dibe çökmesi için dinlenmeye bırakılır.
Şıra 4-5 saat dinlendikten sonra, üzerinde kalan berrak kısmı başka bir kazana aktarılır. Dibinde kalan tortulu kısmı ise dibine kızılcık otu serilen bir çuvala doldurularak süzülmeye bırakılır. Tortulardan arındırılan şıra, yeniden odun ateşinin üzerine alınarak biraz kıvamlanana kadar kaynatılır.
Bu aşamada bir miktar şıra bir kaba ayrılarak ılıtılır ve içine şıra oranına göre nişasta ve un eklenerek bulamaç haline getirilir. Hazırlanan bulamaç kaynamakta olan şıranın üzerine yavaş yavaş karıştırılarak ilave edilir. Karıştırma işi, uzun saplı kürek benzeri bir alet olan ve bu iş için kullanılan labıtlarla yapılır. 15-20 dakika hiç ara vermeden karıştırılarak kaynatılan şıra, damlarda melefe denilen temiz bezlerin üzerine dökülür, mala benzeri bir aletle yayılarak inceltilen pestil güneşte kurumaya bırakılır. İsteğe göre bu aşamada üzerine dövülmüş, ceviz, fıstık, fındık, badem, susam gibi yemişler serpilerek pestil çerezli de yapılabilir. 1 gün yerde serili halde kuruyan pestiller, melefeler iplere asılarak 2 gün de asılı halde güneşlenir. Kuruduktan sonra melefelerden soyulan pestil uygun boyutlarda kesilir ve aralarına nişasta serpilerek katlanır.